پژوهش های علوم شناختی و رفتاری - مقالات آماده انتشار

مقایسۀ اثربخشی آموزش مثبت‌نگری و شناخت‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بلوغ عاطفی

ریحانه مشهدی؛ علی عرب؛ حسین جناآبادی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 17-38

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.131777.1605

چکیده

نوجوانی همراه با تغییرات جسمی، شناختی و عاطفی است که با افزایش توانایی تفکر، تغییر در روابط با خانواده و همسالان و تلاش درجهت کسب نقش‌های عاطفی و اجتماعی جدید همراه است؛ ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف ... بیشتر نوجوانی همراه با تغییرات جسمی، شناختی و عاطفی است که با افزایش توانایی تفکر، تغییر در روابط با خانواده و همسالان و تلاش درجهت کسب نقش‌های عاطفی و اجتماعی جدید همراه است؛ ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی‌ مداخلۀ مثبت‌نگر و مداخلۀ شناخت‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بلوغ عاطفی در دانش‌آموزان بود. نمونۀ پژوهش 45 نفر از دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ دوم دبیرستان‌های دولتی و نمونۀ دولتی شهر زاهدان بود که ازطریق روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس اندازه‌گیری بلوغ عاطفی استفاده شد. گروه‌ آزمایش مداخلۀ مثبت‌نگر و مداخلۀ شناخت‌درمانگری در طی 8 هفتۀ متوالی در دو ماه دریافت کردند و داده‌ها توسط آزمون اندازه‌گیری مکرر تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر نشان داد روان‌درمانی مثبت‌نگر و مداخلۀ شناخت‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بلوغ عاطفی تأثیر معنی‌داری داشته‌اند؛ اما براساس نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره، میانگین ثبات عاطفی، بازگشت عاطفی، ناسازگاری اجتماعی، فروپاشی شخصیت و فقدان استقلال گروه‌ مداخلۀ مثبت‌نگر در مرحلۀ پس‌آزمون و پیگیری نسبت به گروه آزمایشی شناخت‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی و گروه کنترل کاهش معناداری نشان داد و اثربخشی مداخلۀ مثبت‌نگر بر بلوغ عاطفی بیشتر از شناخت‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بود (01/0>p)؛ بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که برخلاف اثربخشی هر دو مداخله، مداخلۀ مثبت‌نگر در مقایسه با مداخلۀ شناخت‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی در رشد هیجانی و بلوغ عاطفی نوجوانان دختر کارآمدی بیشتری داشت.

رابطه انطباق‌پذیری و سنگر مسیر شغلی کارکنان مراکز درمانی: نقش میانجی ادراک موفقیت مسیر شغلی

فرزانه فانی اصفهانی؛ پریسا نیلفروشان؛ مهدی نصر اصفهانی

دوره 9، شماره 2 ، دی 1398، ، صفحه 19-32

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.125994.1468

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی ادراک موفقیت مسیر شغلی (موفقیت ذهنی و رضایت مسیر شغلی) در رابطه بین انطباق‌پذیری و سنگر مسیر شغلی کارکنان مراکز درمانی انجام شد و یک پژوهش کمی از نوع هم‌بستگی بود. جامعه ... بیشتر

نقش یادگیری داوطلبانه در اثرگذاری عزّت‌نفس سازمان‌محور و خودکارآمدی نقش‌محور بر ادراک از اشتغال‌پذیری

مهدی یزدان شناس؛ نرگس ولی داد

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 21-38

https://doi.org/10.22108/cbs.2020.122678.1407

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تاثیر ابعاد خودپنداره شامل عزتنفس سازمانمحور و خودکارآمدی نقشمحور بر ادراک از اشتغالپذیری بود که نقش تعدیلکننده یادگیری داوطلبانه نیز مورد توجه قرار گرفت. تحقیق حاضر ... بیشتر هدف این پژوهش بررسی تاثیر ابعاد خودپنداره شامل عزتنفس سازمانمحور و خودکارآمدی نقشمحور بر ادراک از اشتغالپذیری بود که نقش تعدیلکننده یادگیری داوطلبانه نیز مورد توجه قرار گرفت. تحقیق حاضر به لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و به لحاظ روش، تحقیقی توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان ستاد شرکت توانیر در شهر تهران شامل 420 نفر بود که از میان آنها 200 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه پژوهش به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه یادگیری داوطلبانه، پرسشنامه ادراک از اشتغال پذیری، پرسشنامه عزتنفس سازمانمحور و پرسشنامه خودکارآمدی نقشمحور بود که روایی آنها با استفاده از روایی سازه و محتوا و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و تایید شده است. فرضیهها و مدل تحقیق بر اساس مدلیابی معادلات ساختاری آزمون شدند. یافتههای تحقیق تاثیر مثبت و معنیدار عزتنفس سازمانمحور و خودکارآمدی نقشمحور بر ادراک از اشتغالپذیری را تایید کرد. در این رابطه علاوه بر تایید تاثیرگذاری مستقیم یادگیری داوطلبانه بر ادراک از اشتغال‌پذیری، نقش تعدیلکننده آن نیز در تاثیر عزتنفس سازمانمحور و خودکارآمدی نقشمحور بر ادراک از اشتغال‌پذیری تایید شد. در نهایت میتوان گفت توجه به یادگیری داوطلبانه و ابعاد خودپنداره کارکنان و ارتقاء آنها میتواند به نتایج مهم و مثبتی در زمینه ادراک کارکنان از اشتغالپذیری منجر شود.

مقایسه اثربخشی آموزش اجتماعی کردن هیجانات و آموزش استعاره‌های فرزندپروری به مادران بر احساس شرم کودکان با مشکلات رفتاری درونی شده

شهرزاد دوستانی؛ امیر قمرانی

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 27-42

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.127592.1505

چکیده

مشکلات رفتاری، بر کارکرد انطباقی فرد در حوزه‌های عملی، اجتماعی و مفهومی تأثیرگذارند. یکی از مهم ترین عوامل خانوادگی در تحول مشکلات رفتاری، شیوه های فرزند پروری والدین است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی ... بیشتر مشکلات رفتاری، بر کارکرد انطباقی فرد در حوزه‌های عملی، اجتماعی و مفهومی تأثیرگذارند. یکی از مهم ترین عوامل خانوادگی در تحول مشکلات رفتاری، شیوه های فرزند پروری والدین است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش اجتماعی کردن هیجانات و آموزش استعاره‌های فرزندپروری بر احساس شرم کودکان با مشکلات رفتاری درونی‌شده بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه بوده است. نخست آزمودنی‌ها بر اساس ملاک‌های ورود غربال شدند، سپس 45 مادر دارای کودک با مشکلات رفتاری درونی‌شده انتخاب شده و به طور تصادفی در در دو گروه آزمایش اجتماعی کردن هیجانات و آموزش استعاره‌های فرزندپروری (هر گروه 15 نفر) و همچنین یک گروه کنترل(15 نفر) گمارده شدند. . مادران در گروه اجتماعی کردن هیجانات 8 جلسه و در گروه استعاره‌های فرزندپروی در 7 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند و گروه گواه مداخله‌ای دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه مشکلات رفتاری آخنباخ(فرم والد) و پرسشنامه احساس شرم و گناه توسکا‌-کودک بوده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوورایانس نشان داد که هر دو آموزش توانسته احساس شرم را به طور معناداری کاهش دهد، اما آموزش اجتماعی کردن هیجانات در مقایسه با آموزش استعاره-های فرزندپروری بهتر توانسته باعث کاهش علائم و نشانه‌های هیجان شرم در کودکان با مشکلات رفتاری درونی‌شده گردد. این تفاوت می‌تواند حاکی از تاثیرگذاری بیشتر روش‌های فرزندپروری هیجان‌محور در مقایسه با روش های شناختی به دلیل و تکنیک‌هایی چون تشخیص علت و پیامد هیجانات و ، مکالمات هیجان محور و غیره بر متغیر هیجانی شرم که با مشکلات رفتاری درونی شده رابطه نزدیک دارد، باشد.

تجربۀ زیستۀ پرورش خلاقیت مادران با کودک خلاق: رویکردی پدیدارشناسانه

سیده نجمه قاضی عسگر؛ مختار ملک پور؛ احمد عابدی؛ سالار فرامرزی

دوره 12، شماره 2 ، دی 1401، ، صفحه 27-48

https://doi.org/10.22108/cbs.2023.130837.1579

چکیده

مادران از طریق درگیرشدن در فعالیت‌های خلاق کودک سهم مهمی در پرورش و شکوفایی خلاقیت آنها ایفا می‌کنند؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر، تبیین و کاوش تجارب مادرانِ کودکان خلاق مقطع چهارم ابتدایی شهر اصفهان ... بیشتر مادران از طریق درگیرشدن در فعالیت‌های خلاق کودک سهم مهمی در پرورش و شکوفایی خلاقیت آنها ایفا می‌کنند؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر، تبیین و کاوش تجارب مادرانِ کودکان خلاق مقطع چهارم ابتدایی شهر اصفهان درخصوص روش‌های پرورش خلاقیت به کار گرفته‌شده برای فرزندانشان بود. روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی بود. جامعۀ آماری، شامل مادران دارای کودکان خلاق بود. نمونه به روش هدفمند انتخاب شد و 10 مادر تا دستیابی به اشباع بررسی شدند. داده‌ها با روش مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته گردآوری و با روش هفت مرحله‌ای کلایزی تحلیل شدند. یافته‌های حاصل از تجربۀ زیستۀ پرورش خلاقیت در مادران با کودک خلاق، در 3 مضمون اصلی شامل تحریک کنجکاوی (با مضامین فرعی؛ تشویق به پرسشگری، تشویق به آزمایشگری، ایجاد فرصت برای تفکر و تأمل)، بازی (با مضامین فرعی: بازی فکری، بازی ساختارنایافته، بازی خلاق، تحلیلی و تخیلی) و فعالیت‌های هنری (با مضامین فرعی: کاردستی و نقاشی) مشخص شد که تجارب مادران دارای کودکان خلاق را به تصویر می‌کشند. یافته‌های به‌دست‌آمده در این پژوهش نشان‌دهندۀ آن بود که علاوه بر روش‌های فعلی پرورش خلاقیت، تجارب مادران کودکان خلاق نیز نقش مهم در پرورش خلاقیت کودکان دارد و پیشنهاد می‌شود، در پرورش خلاقیت کودکان تجارب مادران نیز استفاده شود.

بررسی اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر به‌شیوۀ گروهی بر استرس والدگری مادران دارای فرزند با نشانگان داون

عبدالرحیم کسائی اصفهانی؛ رضا داورنیا

دوره 9، شماره 2 ، دی 1398، ، صفحه 33-46

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.124931.1444

چکیده

مادران کودکان مبتلا به سندروم داون با چالش‌هایی‌ مواجه هستند که باعث افزایش استرس والدگری در این مادران می‌شود‌. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر به‌شیوۀ گروهی بر استرس والدگری ... بیشتر مادران کودکان مبتلا به سندروم داون با چالش‌هایی‌ مواجه هستند که باعث افزایش استرس والدگری در این مادران می‌شود‌. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر به‌شیوۀ گروهی بر استرس والدگری مادران دارای فرزند مبتلا به سندروم داون انجام شد. درقالب مطالعه‌ای شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون‌ـ‌پس‌آزمون‌ـ‌پیگیری با گروه کنترل، از میان مادران کودکان مبتلا به سندروم داون مراجعه‌کننده به مرکز جامع توان‌بخشی نوید عصر شهر تهران در سال 1397، نمونه‌ای‌ به‌حجمِ 40 نفر به‌شیوۀ هدفمند انتخاب و با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان هر دو گروه در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری فرم کوتاه شاخص استرس والدگری آبیدین را تکمیل کردند. جلسات روان‌درمانی مثبت‌نگر در 8 جلسۀ 90دقیقه‌ای به‌شیوۀ گروهی و هفتگی برای شرکت‌کنندگان گروه آزمایش برگزار شد؛ اما آزمودنی‌های‌ گروه کنترل تا پایان مرحلۀ پیگیریْ مداخله‌ای‌ دریافت نکردند. برای تحلیل داده‌ها‌ از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و نرم‌افزار SPSS20 استفاده شد. نتایج نشان داد که روان‌درمانی مثبت‌نگر میزان استرس والدگری مادران گروه تحت‌مداخله را به‌طورِ معناداری کاهش داده بود و نتایج در دورۀ پیگیری یک‌ماهه نیز از ثبات لازم برخوردار بود (01/0 p <). نتایج این پژوهش اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر در بهبود استرس والدگری مادران کودکان مبتلا به سندروم داون را تأیید کرد. نتایج بر اهمیت کاربرد این مداخله بر علائم روان‌شناختی مادران کودکان مبتلا به سندروم داون و ارائۀ افق‌هـای‌ جدیـد در مداخلات بالینی تأکید دارد.

طراحی و آزمون الگویی از رابطۀ بین رهبری کارآفرینی و قصد ترک شغل کارکنان با نقش میانجی‌گری تعهد عاطفی و تعدیلکنندگی تناسب شخص‌ـ‌ سازمان

سیما پری زاده؛ فریبا پهلوانی؛ کیومرث بشلیده

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 39-56

https://doi.org/10.22108/cbs.2020.123557.1418

چکیده

قصد ترک شغلْ رضایت و میلی آگاهانه، داوطلبانه و سنجیده‌شده به ترک سازمان است. ترک شغل هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیمی را به سازمان تحمیل می‌کند که می‌تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد سازمان شود. یکی ... بیشتر قصد ترک شغلْ رضایت و میلی آگاهانه، داوطلبانه و سنجیده‌شده به ترک سازمان است. ترک شغل هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیمی را به سازمان تحمیل می‌کند که می‌تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد سازمان شود. یکی از متغیرهایی که در پیش‌بینی قصد ترک شغل کارکنان نقش مهمی دارد، رهبری کارآفرین است. هدف این پژوهش، بررسی نقش رهبری کارآفرینی در قصد ترک شغل کارکنان با میانجی‌گری تعهد عاطفی و تعدیل‌کنندگی تناسب شخص‌ـ‌سازمان است. جامعۀ آماری شامل همۀ کارکنان یک شرکت تولیدی در اهواز به تعداد 570 نفر است. نمونۀ پژوهش 183 نفر از کارکنان است که با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استانداردی همچون رهبری کارآفرینی (تورنبری، 2006)، قصد ترک شغل (کامان و همکاران، 1979)، تعهد عاطفی (آلن و میر، 1990) و تناسب شخص‌ـ‌سازمان (اسکروگینس، 2003) استفاده شده است و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش الگویابی معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون (AMOS-22 و SPSS-22) استفاده شده است. براساسِ نتایج، الگوی نهایی از برازش مطلوبی برخوردار است (06/0RMSEA=، 94/0CFI=، 96/0GFI=). همچنین، نتایج نشان داد رهبری کارآفرینی بر قصد ترک شغل با میانجی‌گری تعهد عاطفی اثر غیرمستقیم دارد و تناسب شخص‌ـ‌سازمان توانست رابطۀ بین تعهد عاطفی و قصد ترک شغل را تعدیل کند. باتوجه‌به نتایج پژوهش حاضر، به مدیران سازمان‌ها توصیه می‌شود برای کاهش قصد ترک شغل کارکنان به متغیرهای مهمی همچون رهبری کارآفرینی، تعهد عاطفی و تناسب شخص‌ـ‌سازمان توجه کنند تا از این طریق، میزان ترک شغل کارکنان، هزینه‌های گزاف استخدام و آموزش کارکنان جدید، کاهش بهره‌وری و ازدست‌دادن کارکنان باتجربه و بامهارتْ کاهش پیدا کنند.

اثربخشی برنامه والد-کودک شناختی رفتاری بر اضطراب اجتماعی کودکان

زهرا جهان بخشی؛ فرشته شعبانی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 39-56

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.134256.1666

چکیده

یکی از انواع اختلال‌های اضطرابی، اضطراب اجتماعی است که موجب مختل‌کردن عملکردهای تحصیلی، اجتماعی و خانوادگی می‌شود و اغلب اوقات سیر مزمنی را طی می‌کنند که ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. هدف پژوهش ... بیشتر یکی از انواع اختلال‌های اضطرابی، اضطراب اجتماعی است که موجب مختل‌کردن عملکردهای تحصیلی، اجتماعی و خانوادگی می‌شود و اغلب اوقات سیر مزمنی را طی می‌کنند که ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. هدف پژوهش حاضر سنجش اثربخشی برنامۀ والد‌ـ‌کودک شناختی‌ـ‌رفتاری بر اضطراب اجتماعی کودکان بود. جامعۀ موردپژوهش دانش‌آموزان پسر ابتدایی استان البرز شهرستان کرج بودند که نمونه‌گیری ابتدا به‌صورت خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام شد و سپس شش مدرسه به‌صورت تصادفی انتخاب شد. ابزارهای اندازه‌گیری مقیاس اضطراب اسپنس کودک و والد (1999)، مقیاس اضطراب اجتماعی لیبویتز (2003) بودند. 24 دانش‌آموز همراه با والد انتخاب شدند که نمرۀ اضطراب اجتماعی آنها نزدیک خط برش بود و با هماهنگی مدرسه با این دانش‌آموزان پرسشنامۀ لیبویتز اجرا شد. گروه آزمایش، 13 جلسۀ درمانی را به‌صورت گروهی هفته‌ای یک بار دریافت کردند. طول مدت جلسات 90 دقیقه بود. یازده جلسه مختص کودک و والد و دو جلسه صرفاً برای والدین کودکان بود. نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد برنامۀ والد‌ـ‌کودک شناختی‌ـ‌رفتاری بر اضطراب اجتماعی کودکان مؤثر است و ماندگاری اثر دارد (01/0>p). براساس نتایج به‌دست‌آمده، پیشنهاد می‌شود از پروتکل درمانی طراحی و اعتباریابی‌شده در پژوهش حاضر برای کاهش اضطراب اجتماعی کودکان استفاده شود[1].

نقش تعدیل‌گری ویژگی‌های شخصیتی در رابطۀ همدلی قومی‌فرهنگی و قلدری سایبری

مریم طلائی؛ سعید شریفی

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 43-60

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.130516.1569

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ همدلی قومی‌فرهنگی با قلدری سایبری با نقش تعدیل‌گری ویژگی‌های شخصیتی در بین دختران متوسطۀ دوم شهر اصفهان انجام شد. روش پژوهش، همبستگی بود و جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ دانش‌آموزان ... بیشتر پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ همدلی قومی‌فرهنگی با قلدری سایبری با نقش تعدیل‌گری ویژگی‌های شخصیتی در بین دختران متوسطۀ دوم شهر اصفهان انجام شد. روش پژوهش، همبستگی بود و جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ دوم شهر اصفهان بودند که از این میان، 380 نفر به‌عنوان نمونه از طریق فرمول نمونه‌گیری کوکران برآورد و از طریق نمونه‌گیری دردَسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، سه پرسشنامۀ همدلی قومی‌فرهنگی وانگ و همکاران (2003)، پرسشنامۀ استاندارد قلدری سایبری مینه‌سینی، نوسنتینی و کالوسی (2011) و پرسشنامۀ فرم کوتاه سنجش صفات پنج‌گانۀ شخصیتی (NEO) مک‌کری و کاستا (1985) بود. تجزیه‌وتحلیل در سطح استنباطی با استفاده از مدل معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزار AMOS انجام شد. نتایج تعدیل‌گری ویژگی‌های شخصیتی در کنار خرده‌مؤلفه‌های همدلی قومی‌فرهنگی نشان داد آگاهی همدلانه با ضریب (20/0-)، چشم‌انداز همدلانه با ضریب (37/0-)، پذیرش تفاوت با ضریب (44/0-)، بیان احساس همدلانه با ضریب (26/0-) بر قلدری سایبری تأثیر دارد. نتایج پژوهش در بُعد شخصیتی نشان می‌دهد روان‌نژندی در بین ابعاد شخصیتی بیشترین میزان تعدیل‌گری را در ابعاد خرده‌مؤلفه‌های همدلی قومی‌فرهنگی و با تأثیر فزاینده بر رفتار قلدری سایبری دارد. به نظر می‌رسد هرچند تقویت عرصه‌های همدلی قومی‌فرهنگی می‌تواند کنترل‌کنندۀ رفتارهای قلدری سایبری باشد، در بین دختران نقش ویژگی‌های شخصیتی، به‌ویژه روان‌نژندی، بیشتر از همدلی قومی‌فرهنگی است.

اثرات زبان انگیزشی رهبر بر اشتیاق کارکنان ازطریق متغیرهای میانجی ادراک از ارتباطات شفاف و متقارن، درک از ارتباط فرد‌ ـ ‌سازمان و شهرت درون‌سازمانی ادراک‌شده‌

رضا ابراهیم زاده دستجردی؛ عباس قائدامینی هارونی؛ علی رضا عابدینی

دوره 9، شماره 2 ، دی 1398، ، صفحه 47-64

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.125015.1447

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین اثرات زبان انگیزشی رهبر ازطریق متغییرهای میانجی ادراک از ارتباطات شفاف، متقارن، درک از ارتباط فرد‌ـ‌سازمان و شهرت درون‌سازمانی ادراک‌شده بر اشتیاق کارکنان است؛ بدین‌منظور، ... بیشتر هدف پژوهش حاضر تعیین اثرات زبان انگیزشی رهبر ازطریق متغییرهای میانجی ادراک از ارتباطات شفاف، متقارن، درک از ارتباط فرد‌ـ‌سازمان و شهرت درون‌سازمانی ادراک‌شده بر اشتیاق کارکنان است؛ بدین‌منظور، 787 نفر از کارکنان شرکت سرمایه‌گذاری (هولدینگ) توکافولاد به‌صورتِ طبقه‌ای متناسب با حجم شدند و به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. ابزارها عبارت بودند از: پرسشنامۀ ارتباطات متقارن دوزیر و همکاران (1995)، پرسشنامۀ ارتباطات شفاف راولینز (1992)، پرسشنامۀ ارتباط فرد با سازمان هان و گرونیگ (1999)، پرسشنامۀ شهرت سازمانی گاردبرگ و فومبرون (2002)، پرسشنامۀ اشتیاق کارکنان سَکس و روتمن (2006) و کانگ (2010)، پرسشنامۀ زبان انگیزشی رهبر ومیفیلد و همکاران (1998). داده‌های پژوهش با روش الگوسازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد‌‌ بین زبان انگیزشی‌ بر ارتباطات‌‌ متقارن با ضریب تأثیر 41/0، زبان‌ انگیزشی بر‌‌ درک از ارتباطات‌ شفاف با ضریب تأثیر 48/0، درک از ارتباط متقارن دوطرفه بر درک از ارتباطات شفاف سازمان با ضریب تأثیر 26/0، درک از ارتباطات شفاف سازمان بر ادراک ارتباط فرد از سازمان با ضریب تأثیر 14/0، ادراک ارتباط فرد از سازمان بر متغییرهای شهرت درون‌سازمانی ادراک‌شده و اشتیاق کارکنان به‌ترتیب با ضریب تأثیر 61/0 و 64/0 و شهرت درون‌سازمانی بر اشتیاق کارکنان با ضریب تأثیر 30/0 رابطۀ مثبت و معنادار وجود دارد. پس فرضیۀ اصلی پژوهش تأیید شد؛ هرچند که تأثیر زبان انگیزشی به‌صورتِ مستقیم بر متغیر اشتیاق کارکنان با ضریب تأثیر 04/0 معنادار نشد. بنابراین، مدیران با شناخت جوّ و محیط سازمان باعث می‌شوند ارتباط دوطرفۀ مناسب‌تری‌ با پیروان خود برقرار کنند و انتظارات و ذهنیات خود را راحت‌تر‌ و شفاف‌تر‌ با پیروان خود در میان بگذارند. ازسوی دیگر، این روابط شفاف و متقابل و زبان حمایت‌گر مدیران ارشد باعث می‌شود‌ کارکنان این هولدینگ از بودن در این شرکت و یا مجموعه‌شرکت‌های‌ این هولدینگ احساس خوشایندی داشته باشندکه این موضوع به بهبود روابط کارکنان با سازمانشان، شهرت درون‌سازمانی اداراک‌شدۀ آنها و اشتیاق کارکنان منجر می‌شود‌.

ارائه مدل علی اختلال اضطراب اجتماعی براساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و تروماهای کودکی با نقش واسطه‌ای راهبرد مقابله هیجان‌مدار

مجتبی ندری؛ مسعود صادقی؛ فاطمه رضایی

دوره 12، شماره 2 ، دی 1401، ، صفحه 49-72

https://doi.org/10.22108/cbs.2023.134479.1671

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل سبب‌شناسی اختلال اضطراب اجتماعی براساس مؤلفه‌های طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و تروماهای کودکی با نقش واسطه‌ای راهبرد مقابلۀ هیجان‌مدار بود. طرح پژوهش، همبستگی و به‌شیوۀ ... بیشتر هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل سبب‌شناسی اختلال اضطراب اجتماعی براساس مؤلفه‌های طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و تروماهای کودکی با نقش واسطه‌ای راهبرد مقابلۀ هیجان‌مدار بود. طرح پژوهش، همبستگی و به‌شیوۀ معادلات ساختاری بود. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀ دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که به‌روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. تعداد 306 نفر که در پرسشنامۀ اضطراب اجتماعی کانور نمرۀ بالای 40 را به دست آورده بودند، به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های طرح‌وارۀ ناسازگار اولیۀ یانگ (1991)، پرسشنامۀ تجارب آسیب‌زای محمدخانی (2003)، پرسشنامه راهبردهای مقابله‌ای اندلر و پارکر (1990) و پرسشنامۀ اضطراب اجتماعی کانور (2000) استفاده شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS19 و AMOS24 استفاده شد. نتایج نشان داد داده‌های پژوهش با مدل فرضی پژوهش برازش مطلوبی دارد. متغیرهای پیش‌بین طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و تروماهای کودکی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم با میانجی‌گری راهبرد مقابلۀ هیجان‌مدار بر اختلال اضطراب اجتماعی تأثیر معنادار داشتند (01/0 >p). همچنین، راهبرد مقابلۀ هیجان‌مدار بر اختلال اضطراب اجتماعی تأثیر مستقیم داشت (01/0 >p). نتایج پژوهش حاکی از آن است که طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و آسیب‌های دوران کودکی می‌توانند پیش‌بین‌های قوی اختلال اضطراب اجتماعی باشند و در این میان، راهبرد مقابلۀ هیجان‌مدار به‌عنوان متغیر میانجی، بخشی از فرایند اثرگذاری در شکل‌گیری نشانه‌های اضطراب اجتماعی است. برگزاری کارگاه‌های آموزشی درزمینۀ متغیرهای پژوهش توصیه می‌شود و همچنین، مداخلات درمانی باید به این عوامل بپردازند.

بررسی اثربخشی درمان ودیعه‌های انسانی(HGT) بر کاهش افسردگی، اضطراب و باورهای غیرمنطقی زنان مطلقه

روح الله کرمی بلداجی؛ اقبال زارعی؛ سید رضا فلاح چای؛ مریم صادقی فرد

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 57-76

https://doi.org/10.22108/cbs.2020.124296.1425

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان ودیعه‌های انسانی(HGT) بر کاهش اضطراب، افسردگی و باورهای غیرمنطقی زنان مطلقه است. روش پژوهش حاضر نیمه‌تجربی ازنوع پیش‌آزمون‌ـ‌پس‌آزمون، با گروه کنترل به‌همراهِ ... بیشتر هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان ودیعه‌های انسانی(HGT) بر کاهش اضطراب، افسردگی و باورهای غیرمنطقی زنان مطلقه است. روش پژوهش حاضر نیمه‌تجربی ازنوع پیش‌آزمون‌ـ‌پس‌آزمون، با گروه کنترل به‌همراهِ آزمون پیگیری است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل همۀ زنان مطلقۀ شهر شهرکرد می‌شود. نمونۀ مدنظر، 30 نفر از زنان مطلقه هستند که به‌شیوۀ نمونه‌گیری دردَسترس ازطریق مراجعه به دادگاه‌های خانواده، مراکز مشاوره و یا با مراجعه به خانۀ سلامت انتخاب شده‌اند و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه قرار گرفته‌اند. درمان HGT طی 7 جلسۀ هفتگی انجام شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامۀ اضطراب بک (1990)، پرسشنامۀ افسردگی بک (1978) و پرسشنامۀ عقاید غیرمنطقی جونز (1967) استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شده است. نتایج آزمون تحلیل واریانس مکرر نشان داد درمان ودیعه‌های انسانی(HGT) بر میزان اضطراب (87/30 = F ، 001/.P<)، افسردگی (38/22 = F ، 001/.P<) و عقاید غیرمنطقی (02/2323 = F ، 001/.P<) زنان مطلقه تأثیرگذار است و توانست افسردگی، اضطراب و افکار غیرمنطقی آنان را به‌طورِ معنی‌داری کاهش دهد. همچنین، نتایج آزمون بونفرونی نشان داد اثر درمانی ودیعه‌های انسانی(HGT) بعد از چهار ماه حفظ شده است. از مجموعۀ یافته‌های مطالعۀ حاضر، چنین برمی‌آید که درمان HGT ازطریق تمرکز بر تغییر قالب‌های ذهنی و تأکید بر منابع ذاتی توانست اضطراب، افسردگی و باورهای غیرمنطقی زنان مطلقه را کاهش دهد.

تأثیر دورکاری بر رضایت شغلی کارکنان با میانجی‌گری استقلال شغلی و تعارض کار و خانواده در طول همه‌گیری کرونا

محمد مهدی دوالی؛ سمیه حق‌دوست؛ رسول معصوم زاده جوزدانی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 57-82

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.133711.1650

چکیده

بیشتر

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر شفقت خود، ناگویی هیجانی و تحریف شناختی دانشجویان با نشانگان ضربه عشقی

امیر رضا افتخار افضلی؛ فاطمه ایزدی

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 61-72

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.130356.1564

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر شفقت خود، ناگویی هیجانی و تحریف شناختی دانشجویان دارای نشانگان ضربۀ عشق بود. جامعة آمـاری این پـژوهـش شامل تمامی ‌دانشجویان دختر ... بیشتر هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر شفقت خود، ناگویی هیجانی و تحریف شناختی دانشجویان دارای نشانگان ضربۀ عشق بود. جامعة آمـاری این پـژوهـش شامل تمامی ‌دانشجویان دختر دارای نشانگان ضربۀ عشق شهر قزوین است که در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ مشغول به تحصیل بودند. نمونۀ پژوهش حاضر ازطریق فراخوان و به‌شکل داوطلبانه از بین دانشجویان دختری انتخاب شد که در زندگی خود شکست عشقی را تجربه کردند. سپس این دانشجویان پرسشنامۀ نشانگان ضربۀ عشقی را تکمیل کردند و ۳۰ نفر که نمرۀ بالای برش 20 را کسب کردند، به‌عنوان نمونۀ نهایی انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. در این پژوهش، به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامۀ شکست عشقی راس (1999)، شفقت خود نف (2003)، پرسشنامۀ تحریف شناختی الیس (1998) و پرسشنامۀ ناگویی هیجانی تورنتو (1994) استفاده شد. همچنین، در پژوهش حاضر برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد آموزش شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر ناگویی هیجانی، شفقت خود و تحریف شناختی دانشجویان دختر دارای نشانگان ضربۀ عشق تأثیر معناداری داشته است (001/0>p). باتوجه‌به نتایج پژوهش، مشاوران و روان‌شناسان به‌منظور افزایش شفقت خود، کاهش ناگویی هیجانی و تحریف شناختی دانشجویان دارای نشانگان ضربۀ عشقی، می‌توانند از درمان شناختی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی استفاده کنند.

اعتباریابی و ویژگی‌های روان سنجی پرسشنامۀ نیازهای بین‌فردی در دانشجویان

احمد رضا کیانی؛ سلیمان احمدبوکانی؛ نورا نجفی؛ زهرا کرجی

دوره 9، شماره 2 ، دی 1398، ، صفحه 65-78

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.125926.1467

چکیده

نیازهای بین‌فردی (تعلق‌پذیری خنثی و ادراک سربار بودن) نقش مهمی در سلامت روان افراد دارند. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامۀ نیازهای بین‌فردی بود. روش این پژوهش مقطعی- توصیفی بود. ... بیشتر نیازهای بین‌فردی (تعلق‌پذیری خنثی و ادراک سربار بودن) نقش مهمی در سلامت روان افراد دارند. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامۀ نیازهای بین‌فردی بود. روش این پژوهش مقطعی- توصیفی بود. جامعة آماری این مطالعه را کلیة دانشجویان دانشگاه محقق تشکیل می‌داد که از بین آنها 500 نفر به صورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامۀ نیازهای بین‌فردی، مقیاس کوتاه شکست و به دام‌افتادگی، پرسشنامۀ سلامت بیمار، پرسشنامۀ تجربیات ناگوار کودکی و پرسشنامۀ اختلال اضطراب فراگیر بود. برای تجزیه و تحلیل از روش‌های تحلیل عاملی و همبستگی پیرسون استفاده شد. تحلیل عاملی تائیدی مدل 15 سوالی دو عاملی نشان داد که برازش مناسبی بین داده ها با مدل مد نظر بر قرار است. بنابراین این پرسشنامه با 12 سوال و دو عامل تعلق پذیری خنثی و احساس سربار بودن جهت سنجش نیازهای بین فردی در جامعه دانشجویان ایرانی تایید شد. تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامۀ نیازهای بین‌فردی از برازش مطلوبی در جمعیت ایرانی برخوردار است. و همچنین، جهت بررسی روایی پرسشنامه به برآورد همبستگی آن با افسردگی، اضطراب، شکست و تجربیات ناگوار کودکی اقدام شد و نتایج آن تحت عنوان روایی همگرا گزارش شد که نشان می دهد پرسشنامه از روایی مطلوبی برخوردار است. از این یافته‌ها نتیجه گرفته می‌شود که می‌توان از این پرسشنامه برای شناسایی مشکلات روانی همچون تنهایی و انزوا و عدم تعلق و ادراک سربار بودن و ارزشمندی و اهمیت فرد استفاده کرد و به پیش‌بینی آسیب‌های احتمالی همچون خودکشی و رفتارهای مخرب پرداخت.

اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور: تجارب افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری‌ـ‌عملی و مشاوران

بتول تدین چهارسوقی؛ راضیه ایزدی؛ اعظم نقوی

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 73-106

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.132192.1616

چکیده

هدف این پژوهش، پاسخ به این سؤال بود که تجارب افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری‌ـ‌عملی و درمانگران درزمینۀ دریافت خدمات از راه دور چگونه بوده و درخلال آن به واکاوی تجارب مربوط به برقراری و حفظ اتحاد درمانی ... بیشتر هدف این پژوهش، پاسخ به این سؤال بود که تجارب افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری‌ـ‌عملی و درمانگران درزمینۀ دریافت خدمات از راه دور چگونه بوده و درخلال آن به واکاوی تجارب مربوط به برقراری و حفظ اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل مضمون بود. روش اصلی جمع‌آوری داده‌ها مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته بود و راهنمای مصاحبه با استفاده از متون و همچنین نظر متخصصان طراحی شد. از تحلیل مصاحبه‌ها با 12 مراجع مبتلا به وسواس فکری‌ـ‌عملی و 7 درمانگر وسواس با تجربۀ مشاوره از راه دور، سه مضمون اصلی شامل شکل‌گیری اتحاد درمانی، موانع اتحاد درمانی و عوامل ارتقادهندۀ اتحاد درمانی به دست آمده است. نتایج نشان داد ایجاد و حفظ اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور اگر چه ممکن است با موانعی روبه‌رو باشد، اگر مشاور بتواند موانع موجود را تشخیص دهد و با کمی خلّاقیت فنون و مهارت‌های مشاوره را با شرایط فضای مجازی تطابق دهد، اتحاد درمانی در فضای غیرحضوری نیز امکان شکل‌گیری و ارتقا خواهد داشت. باتوجه‌به گسترش روزافزون امکانات برقراری جلسات مشاوره از راه دور، افزایش تقاضای مراجعان و همچنین امکان بروز مجدد شرایطی مثل همه‌گیری کوویدـ‌19 که استفاده از جلسات غیرحضوری را به‌صورت اجبار درآورد، به نظر می‌رسد توجه بیشتر به موانع و منابع برقراری اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور ضروری است و مطالعات بیشتری دراین‌زمینه نیاز است.

بررسی ساختار عاملی و شاخص‌های روایی و پایایی پرسشنامه سبک شخصیت آسیب‌پذیر در نمونه ایرانی و تأثیر آن در افسردگی پس از زایمان

سمانه نجاری فروشانی؛ فهیمه نامدارپور

دوره 12، شماره 2 ، دی 1401، ، صفحه 73-90

https://doi.org/10.22108/cbs.2023.132644.1627

چکیده

پرسشنامۀ سبک شخصیت آسیب‌پذیر، یک مقیاس خودگزارشی برای شناسایی زنان در معرض خطر افسردگی پس از زایمان به‌دلیل آسیب‌پذیری شخصیتی است؛ بنابراین، هدف پژوهش بررسی ساختار عاملی و شاخص‌های روایی و پایایی ... بیشتر پرسشنامۀ سبک شخصیت آسیب‌پذیر، یک مقیاس خودگزارشی برای شناسایی زنان در معرض خطر افسردگی پس از زایمان به‌دلیل آسیب‌پذیری شخصیتی است؛ بنابراین، هدف پژوهش بررسی ساختار عاملی و شاخص‌های روایی و پایایی پرسشنامۀ شخصیت آسیب‌پذیر و تأثیر آن بر افسردگی در پس از زایمان زنان ایرانی بود. روش پژوهش مقطعی‌ـ‌توصیفی بود و جامعۀ آماری را کلیۀ زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان در شهر اصفهان تشکیل می‌داد که از بین آنها 300 نفر به‌صورت تصادفی‌ـ‌خوشه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامۀ سبک شخصیت آسیب‌پذیر و افسردگی پس از زایمان پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه از ساختار دوعاملی برخوردار است. ضریب آلفای کرونباخ دو بعد آسیب‌پذیری و سازمان‌یافتگی به‌ترتیب برابر با 87/0 و 705/0 به دست آمد. تحلیل رگرسیون سلسله‌مراتبی نشان داد که پس از کنترل متغیرهای جمعیت‌شناختی (سن و تحصیلات مادر، شغل پدر و درآمد خانواده)، شخصیت آسیب‌پذیر تأثیر معنی‌داری بر افسردگی پس از زایمان داشت (503/0= β، 001/0>p). به نظر می‌رسد پرسشنامۀ شخصیت آسیب‌پذیر از شاخص‌های روان‌سنجی مناسبی برخوردار است و می‌توان از این ابزار در پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان در زنان و جلوگیری از عواقب منفی آن استفاده کرد.

بررسی ارتباط معنویت فردی و سازمانی با اشتیاق شغلی: تبیین نقش میانجی معنای کار

ایمان حکیمی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 77-90

https://doi.org/10.22108/cbs.2020.121525.1384

چکیده

انسان‌ها به واسطه کار معنای وجودی خویش را می‌یابند و از این جهت کار می‌تواند بنیان و کانون زندگی بشر قلمداد شود. از این رو، هدف مقاله حاضر بررسی این موضوع بود که چگونه معنویت فردی و سازمانی پرستاران ... بیشتر انسان‌ها به واسطه کار معنای وجودی خویش را می‌یابند و از این جهت کار می‌تواند بنیان و کانون زندگی بشر قلمداد شود. از این رو، هدف مقاله حاضر بررسی این موضوع بود که چگونه معنویت فردی و سازمانی پرستاران می‌تواند سبب بهبود ادراک معناداری کار و اشتیاق شغلی حاصل از آن شود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه جمع آوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه پرستاران شاغل در دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1398 می‌باشد که از بین آنها 270 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای نسبی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه معنویت فردی، پرسشنامه معنویت سازمانی، پرسشنامه اشتیاق شغلی اوترچت و پرسشنامه معناداری کار بودند. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار Lisrel 8.8 و با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که هر چند معنویت فردی، تجارب پرستاران را از معناداری کارشان افزایش نمی‌دهد؛ اما این سازه (05/4, T=29/0=Z) همراه با متغیر معنویت سازمانی (27/4, T=31/0=Z) می‌توانند به عنوان پیشایندهای اشتیاق شغلی مد نظر قرار گیرند. در نهایت، شواهد حاکی از تأیید نقش میانجی‌گری نسبی معناداری کار در ارتباط بین معنویت سازمانی و اشتیاق شغلی در جامعه مورد مطالعه است (96/1, T09/5=). با توجه به یافته‌های پژوهش، چنانچه مدیران مراکز درمانی درصدد ارتقاء تجربه معناداری کار و اشتیاق شغلی حاصل از آن در کادر پرستاری خود هستند، بایستی در ابتدا بر جهت‌گیری معنویت در فرهنگ سازمانی و سپس بر بهبود سلامت معنوی کارکنان خود تمرکز نمایند.

توصیف نوجوانان از پدیدۀ‌ چاقی: پژوهش کیفی براساس نظریۀ زمینهای‌

ذبیح الله کاوه فارسانی؛ عارفه مهدیه؛ رضوان صالحی؛ محمد ربیعی

دوره 9، شماره 2 ، دی 1398، ، صفحه 79-96

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.125391.1456

چکیده

چاقی، به‌خصوص در دوران کودکی و نوجوانی، یکی از عمده‌ترین مسائل نگران‌کننده در عصر حاضر است که سبب ایجاد پژوهش‌های متعددی دربارۀ پیشگیری، تعدیل و عوامل زمینه‌ساز آن در دهه‌های‌ اخیر شده است؛ بنابراین، ... بیشتر چاقی، به‌خصوص در دوران کودکی و نوجوانی، یکی از عمده‌ترین مسائل نگران‌کننده در عصر حاضر است که سبب ایجاد پژوهش‌های متعددی دربارۀ پیشگیری، تعدیل و عوامل زمینه‌ساز آن در دهه‌های‌ اخیر شده است؛ بنابراین، هدف از پژوهش حاضر توصیف نوجوانان از پدیدۀ‌ چاقی است. روش پژوهش کیفی و برای اجرای آن از نظریۀ زمینه‌ای‌ (اشتراوس و کربین، 1998) استفاده شد. مشارکت‌کنندگان‌ این پژوهش شامل 20 دانش‌آموز‌ نوجوان (10 دختر و 10 پسر) چاق بود که به‌روشِ نمونه‌گیری‌ هدفمندْ انتخاب شدند و مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته با آنها انجام شد‌. داده‌ها‌ ازطریق روش نظریۀ زمینه‌ای‌ تحلیل و بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد برخی ویژگی‌های‌ چاقی همچون ترس‌آوری‌، محدودکنندگی، تمسخرزایی‌، منزوی‌کنندگی‌ و شرم‌آوری‌، طردکنندگی‌ و زشت‌کنندگی‌ باعث شده است ‌خودِ فرد یا والدین برای مقابله با این پدیده راهبردهایی به کار گیرند که البته به‌کارگیری این راهبردها‌ برای بیشتر افراد نتایج و پیامدهای موردانتظار را نداشته است؛ بنابراین، می‌توان‌ نتیجه گرفت در درمان چاقی نقش والدین و خود نوجوان بسیار حائز اهمیت است. بهبود ارتباط بین والدین و نوجوانان و همچنین ثبات قدم و ارادۀ نوجوانان می‌تواند‌ به درمان سریع‌تر چاقی کمک کند.

ارزیابی الگوی معادلات ساختاری عوامل مؤثر بر صمیمیت زناشویی زوج‌ها در دوران عقد

ملیحه خبازی؛ سید علی کیمیایی؛ حسین کارشکی؛ علی مشهدی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 83-102

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.134270.1667

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارزیابی الگوی معادلات ساختاری عوامل مؤثر بر صمیمیت زناشویی زوج‌ها در دوران عقد صورت گرفت. در مطالعۀ حاضر از رویکرد کمّی استفاده شد. هدف پژوهش توسعه‌ای و روش آن توصیفی همبستگی ... بیشتر

موج سوم روان‌شناسی شناختی-رفتاری در حوزه نارسایی‌های تحولی: تاثیر ذهن‌آگاهی بر توانایی توجه و درک مطلب دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه

شهروز نعمتی؛ رحیم بدری؛ زهرا خانی-صلوات

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 91-104

https://doi.org/10.22108/cbs.2020.124500.1433

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش فنون مراقبه‌ی مبتنی بر ذهن آگاهی بر توانایی توجه و درک مطلب، دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه انجام شد. طرح پژوهش از نوع نیمه‌تجربی پیش آزمون-پس-آزمون با گروه ... بیشتر

اثربخشی آموزش بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌درمانی بر مشکلات رفتاری کودکان کم‌شنوا و تاب‌آوری مادران آنها

مائده حسینی؛ محمد عاشوری

دوره 12، شماره 2 ، دی 1401، ، صفحه 91-108

https://doi.org/10.22108/cbs.2023.135270.1692

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌درمانی بر مشکلات رفتاری کودکان کم‌شنوا و تاب‌آوری مادران آنها بود. این پژوهش ازنظر هدفْ کاربردی و ازنظر روشْ شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ... بیشتر هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌درمانی بر مشکلات رفتاری کودکان کم‌شنوا و تاب‌آوری مادران آنها بود. این پژوهش ازنظر هدفْ کاربردی و ازنظر روشْ شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. 30 نفر از مادران به‌روش نمونه‌گیری دردسترس از مدارس ناشنوای شهر اصفهان انتخاب و به‌طور تصادفی در یک گروه کنترل و یک گروه آزمایش 15نفری جایگزین شدند. آموزش بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌درمانی در 10 جلسۀ 90دقیقه‌ای به گروه آزمایش ارائه شد؛ درحالی‌که گروه کنترل تا پایان مرحلۀ‌ پس‌آزمون هیچ آموزشی دریافت نکردند. آزمودنی‌ها با استفاده از پرسشنامه نقاط قوت و ضعف گودمن (1997) و مقیاس تاب‌آوری کانر‌ـ‌دیویدسون (2003) ارزیابی شدند. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و چندمتغیری با استفاده از نرم‌افزار SPSS 26 تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها حاکی از آن بود که آموزش بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌درمانی بر مشکلات رفتاری و برخی از مؤلفه‌های آن ازجمله علائم عاطفی و رفتارهای مطلوب اجتماعی در کودکان کم‌شنوا و تاب‌آوری مادران آنها تأثیر مثبت و معناداری داشت (01/0 > p)؛ بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که برنامۀ آموزش بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌درمانی باعث بهبود مشکلات رفتاری کودکان کم‌شنوا و تاب‌آوری مادران آنها می‌شود و می‌توان از این برنامه در مدارس ویژۀ کودکان کم‌شنوا استفاده کرد.

ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس تاب‌آوری اقتصادی ‌ـ ‌روانی فرد (EPRS)

سمیه پوراحسان؛ سیدعبدالمجید جلائی اسفندآبادی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 103-120

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.133534.1647

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس تاب‌آوری اقتصادی‌ـ‌روانی فرد است. روش پژوهش، توصیفی و جامعۀ آماری شامل کلیۀ شهروندان شاغل کرمان در سال 1399 است. به‌این‌منظور، ابتدا گویه‌های ... بیشتر هدف از پژوهش حاضر، ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس تاب‌آوری اقتصادی‌ـ‌روانی فرد است. روش پژوهش، توصیفی و جامعۀ آماری شامل کلیۀ شهروندان شاغل کرمان در سال 1399 است. به‌این‌منظور، ابتدا گویه‌های مرتبط با تاب‌آوری اقتصادی فردی با استفاده از پرسشنامۀ تاب‌آوری ساخته و پس از بررسی‌های اولیه و تعیین روایی محتوایی و نظر کارشناسان مربوطه در حوزۀ اقتصاد و روان‌شناسی به‌صورت ابتدایی بر یک نمونۀ 30 نفری از افراد نمونه اجرا شد و درنهایت، مقیاس ساخته شد. پرسشنامۀ تاب‌آوری و پرسشنامۀ سلامت عمومی گلدبرگ به‌همراه پرسشنامۀ اقتصادی‌ـ‌روانی بر نمونه با تعداد 384 نفر از جامعه انتخاب شد که با روش نمونه‌گیری دردسترس از مناطق مختلف شهر کرمان انتخاب شدند. یافته‌ها: تحلیل عاملی اکتشافی این مقیاس نشان‌دهندۀ مدل سه‌عاملی شامل سه عامل تحلیل مسئله، خودکارآمدی و سازگاری و انعطاف‌پذیری است و برای تأیید ساختار این مدل از نرم‌افزار AMOS استفاده شد و نتایج نشان‌دهندۀ برازش مناسب مدل تک‌عاملی مرتبۀ دوم است. بررسی ضرایب پایایی و روایی نشان‌دهندۀ معتبر و روابودن این مقیاس است. نتیجه‌گیری: اعتبار و روایی مناسب این مقیاس می‌تواند مجوزی برای استفادۀ آن در حوزه‌های پژوهشی مرتبط باشد.

نقش رفتار جامعه‌پسند در ارتقای بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان با واسطهگری هیجانات مثبت و تعدیلگری تنظیم هیجان

نگین توصیفیان؛ سید علی مرعشی؛ کیومرث بشلیده

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1400، ، صفحه 107-122

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.130780.1578

چکیده

بهزیستی روان‌شناختی به کیفیت تجربه‌شدۀ زندگی اشاره می‌کند و منعکس‌کنندۀ عملکرد و تجربۀ روان‌شناختی مطلوب است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش رفتار جامعه‌پسند در ارتقای بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان ... بیشتر بهزیستی روان‌شناختی به کیفیت تجربه‌شدۀ زندگی اشاره می‌کند و منعکس‌کنندۀ عملکرد و تجربۀ روان‌شناختی مطلوب است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش رفتار جامعه‌پسند در ارتقای بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان با واسطه‌گری هیجانات مثبت و تعدیل‌گری تنظیم هیجان بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز شاغل به تحصیل در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود که 200 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری به‌کمک نرم‌افزارهای SPSS24 و PLS-3 صورت گرفت. نتایج نشان داد رفتار جامعه‌پسند بر بهزیستی روان‌شناختی (016/0P=، 176/0= β) و هیجانات مثبت (001/0P<، 304/0= β) اثر مثبت و معنادار دارد. هیجانات مثبت ارتباط بین رفتار جامعه‌پسند و بهزیستی روان‌شناختی را واسطه‌گری کرد (001/0P<، 110/0= β). همچنین، اثر تعاملی ارزیابی مجدد (یکی از خرده‌مقیاس‌های تنظیم هیجان) و رفتار جامعه‌پسند بر بهزیستی روان‌شناختی مثبت و معنادار بود (001/0P<، 203/0= β). رفتار جامعه‌پسند در کنار راهبردهای انطباقی تنظیم هیجان به‌واسطۀ ایجاد هیجانات مثبت در دانشجویان، بهزیستی روان‌شناختی آنها را تسهیل می‌کند؛ بنابراین، پیامدهای مثبت رفتار جامعه‌پسند علاوه بر آن که دیگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بر شخص فاعل نیز اثر می‌گذارد هرچند شخص فاعل چنین انتظاری نداشته باشد.

بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ تفکرات پیش‌آمده (تداخل ‌شناختی) در ورزش

فاطمه سلخی خسرقی؛ سیدحجت زمانی ثانی؛ بهزاد بهزادنیا

دوره 12، شماره 2 ، دی 1401، ، صفحه 109-128

https://doi.org/10.22108/cbs.2023.133745.1651

چکیده

تداخل شناختی یعنی افکار مزاحمی که ورزشکاران حین انجام تکلیف تجربه می‌کنند، در عملکردشان اثر منفی دارند. باتوجه‌به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ تداخل ... بیشتر تداخل شناختی یعنی افکار مزاحمی که ورزشکاران حین انجام تکلیف تجربه می‌کنند، در عملکردشان اثر منفی دارند. باتوجه‌به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ تداخل شناختی در ورزش انجام شد. جامعۀ پژوهش حاضر ورزشکاران ایرانی بودند که در یک سال اخیر (1400) تجربۀ شرکت در مسابقات ورزشی را داشتند که 207 ورزشکار به‌صورت خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه‌های ذهن‌آگاهی ورزشی و تداخل شناختی در ورزش را تکمیل کردند. به‌منظور بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی، روایی سازه با کمک تحلیل عاملی اکتشافی و روایی همگرا ازطریق محاسبۀ همبستگی مقیاس تداخل شناختی با مقیاس ذهن‌آگاهی ورزشی بررسی شد. همچنین، به‌منظور سنجش پایایی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. یافته‌ها نشان داد که سه عامل افکار فرار، افکار بی‌ربط به موقعیت، نگرانی‌های عملکرد 08/59درصد واریانس مربوطه را تبیین می‌کنند و همبستگی معنادار بین مقیاس‌های ذهن‌آگاهی ورزشی و تداخل شناختی بیانگر روایی همگرای سازه بود. ضرایب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه (92/0) و خرده‌مقیاس‌ها شامل افکار فرار (85/0)، افکار بی‌ربط به موقعیت (82/۰) و نگرانی‌های عملکرد (80/۰) پایایی درونی مقیاس را تأیید کردند. نتایج تحلیل عامل تأییدی (96/0=CFI و 93/0=NFI) نیز نشان‌دهندۀ برازش مناسب سازه بودند. باتوجه‌به یافته‌ها پرسشنامۀ تداخل شناختی در ورزش از روایی و پایایی قابل‌قبولی در میان ورزشکاران ایرانی برخوردار بود و مربیان، روان‌شناسان و پژوهشگران در حوزۀ ورزش می‌توانند از این ابزار در پژوهش‌های خود استفاده کنند.

دوره 12 (1401)

دوره 11 (1400)

دوره 10 (1399)

دوره 9 (1398)

دوره 8 (1397)

دوره 7 (1396)

دوره 6 (1395)

دوره 5 (1394)

دوره 4 (1393)

دوره 3 (1392)

دوره 2 (1391)

دوره 1 (1390)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده