پژوهش های علوم شناختی و رفتاری - مقالات آماده انتشار

هنجاریابی و تعیین پایایی و روایی فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی در سنجش خودکارآمدی مسیر شغلی دانشجویان دانشگاه اصفهان

مهدی اکبرزاده؛ سهراب عبدی زرین؛ ایران باغبان؛ محمدرضا عابدی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 77-94

چکیده

فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی به عنوان کوتاه‌ترین ابزار مبتنی بر کامل‌ترین مدل خودکارآمدی مسیر شغلی می‌تواند برای پژوهش‌ها و مداخلات مشاوره مسیر شغلی ابزاری بسیار مفید باشد. با هدف هنجاریابی ... بیشتر فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی به عنوان کوتاه‌ترین ابزار مبتنی بر کامل‌ترین مدل خودکارآمدی مسیر شغلی می‌تواند برای پژوهش‌ها و مداخلات مشاوره مسیر شغلی ابزاری بسیار مفید باشد. با هدف هنجاریابی و تعیین پایایی و روایی این ابزار، 320 نفر دانشجوی دانشگاه اصفهان (137 نفر مرد و 183 نفر زن) به صورت تصادفی انتخاب، و به فرم رجحان به فعالیت‌ها و فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی پاسخ دادند (45 نفر زن و 5 نفر مرد در دو مرحله). ضرایب آلفای کرونباخ، بجز در دو مورد از ده زیر مقیاس، همسانی درونی خوبی نشان داد (0/70=<r)، اما ضرایب بازآزمایی پایایی خوبی را در همه زیر مقیاس‌ها نشان داد ( 0.71=min ماکز یمم = 0/87 m=0/79 SD= 0/06 ) زیر مقیاس‌های این ابزار روایی سازه همگرا و روایی ملاکی پیش‌بین خوبی را در ارتباط با نمره‌های رغبت‌های شغلی نشان دادند. آزمون آرایش تصادفی نیز از اعتبار ساختاری این ابزار حمایت کرد 0/55<CI و sig=0/02 برای مدل هالند،0/50<CI و sig< 0/001 برای مدل تریسی). جداول هنجاری نمره‌های استانداردT نیز ارایه شد. نتایج از کفایت فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی و همچنین، اعتبار مدل هالند، مدل هشت تیپی تریسی، و مدل کروی در سنجش خودکارآمدی مسیر شغلی حمایت کرد. سایر یافته‌ها نیز مورد بحث قرار گرفت.

اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر میزان پرخاشگری دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه

مهناز اشرفی؛ فرزانه منجزی

دوره 3، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 81-98

چکیده

از آنجایی که پرخاشگری و رفتار پرخاشگرانه آثار نامطلوبی بر حالت درونی افراد و به پیرو آن بر روابط بین‌فردی می‌گذارد، از طرفی توانایی در برقرارکردن ارتباط مؤثر با دیگران، باعث رشد مطلوب و شکوفایی ... بیشتر از آنجایی که پرخاشگری و رفتار پرخاشگرانه آثار نامطلوبی بر حالت درونی افراد و به پیرو آن بر روابط بین‌فردی می‌گذارد، از طرفی توانایی در برقرارکردن ارتباط مؤثر با دیگران، باعث رشد مطلوب و شکوفایی شخصیت می‌شود، از این رو در پژوهش حاضر اثربخشی مهارت‌های ارتباطی برکاهش پرخاشگری دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه بررسی شد. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه درسال تحصیلی90-89 و نمونه تحقیق60 نفر بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تک مرحله‌ای و تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه پرخاشگری اهواز ( A.A.I ) بود. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی با پیش‌آزمون و پس‌‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گروه‌های آزمایشی و گواه، مداخله آزمایشی (مهارت‌های ارتباطی) بر روی گروه آزمایش به مدت 12جلسه 60 دقیقه‌ای و یک بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس‌آزمون، و آزمون پیگیری یک ماه پس از اجرای پس‌آزمون از هر دو گروه گرفته شد. به منظور تجزیه و انجام داده‌ها از تحلیل واریانس چند متغیری و کواریانس (مانکوا) استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت‌های ارتباطی بر کاهش پرخاشگری دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه در پس‌آزمون و پیگیری مؤثر بوده است. نتایج درباره زیر مقیاس‌های پرخاشگری نشان داد که آموزش مهارت‌های ارتباطی در ابعاد خشم و عصبیت، تهاجم و توهین و لجاجت و کینه‌توزی نیز مؤثر بوده است .

اثربخشی آموزش زوج‌ها مبتنی بر الگوی زوج درمانی شخصیتی ـ سیستمی بر سازگاری زناشویی ‏

سمیه موسوی؛ مریم فاتحی‌زاده؛ رضوان السادات جزایری

دوره 7، شماره 2 ، بهمن 1396، ، صفحه 83-106

https://doi.org/10.22108/cbs.2017.86698.0

چکیده

هدف این پژوهش، تدوین الگوی زوج‌درمانی شخصیتی - سیستمی و بررسی اثربخشی این الگو بر سازگاری زناشویی زوج‌های شهرستان شهرضا بود. این پژوهش به شیوة کمی انجام گرفت و در آن از روش پژوهش نیمه‌تجربی و از طرح ... بیشتر

بررسی ارتباط بین سیستم‌های فعال ساز و بازداری رفتار، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت با نگرانی

سپیده سلطان محمدلو؛ بنفشه غرایی؛ فهیمه فتحعلی لواسانی؛ محمود رضا گوهری

دوره 3، شماره 2 ، دی 1392، ، صفحه 85-100

چکیده

نگرانی، پدیده‌ای رایج و ویژگی مشترک بسیاری از اختلالات، به‌خصوص اختلالات اضطرابی است. هدف از انجام این مطالعه پیش‌بینی نگرانی، از طریق سه عامل پیش‌بین کننده آن در سه حوزه مرتبط با بیولوژیک، هیجان ... بیشتر نگرانی، پدیده‌ای رایج و ویژگی مشترک بسیاری از اختلالات، به‌خصوص اختلالات اضطرابی است. هدف از انجام این مطالعه پیش‌بینی نگرانی، از طریق سه عامل پیش‌بین کننده آن در سه حوزه مرتبط با بیولوژیک، هیجان و شناخت است. در این مطالعه متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، سیستم فعال‌ساز رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت به عنوان متغیر پیش‌بین مورد بررسی قرار گرفتند. در یک طرح پژوهش توصیفی ـ مقطعی از نوع همبستگی، 234 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد و علوم پایه گروه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای در این پژوهش شرکت کردند. این دانشجویان مقیاس‌های سیستم فعال‌ساز و بازداری رفتاری (BIS/BAS)، دشواری در تنظیم هیجانی (DERS)، فراشناخت-30 (MCQ-30) و پرسشنامه حالت نگرانی پنسیلوانیا (PSWQ) را تکمیل کردند. متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت با نگرانی رابطه مثبت معنی‌دار داشتند (01/0>P ). رابطه متغیر سیستم فعال‌ساز رفتاری با نگرانی معنادار نبود. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که مدل پیش‌بینی نگرانی به ترتیب شامل متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت است. متغیر سیستم فعال‌ساز رفتاری به‌دلیل عدم همبستگی معنادار با نگرانی از همان ابتدا وارد مدل رگرسیون نشد. نتایج حاصل از این مطالعه به‌بررسی نگرانی در ابعاد مختلف بیولوژیکی، هیجانی و فراشناختی اشاره دارد. همچنین به‌ نقش سیستم بازداری رفتاری به‌عنوان یک عامل سرشتی و بیولوژیکی در فهم آسیب شناسی نگرانی در جمعیت بزرگسال تاکید می‌کند.

نقش عوامل اجتماعی و روان‌شناختی در علاقة دانش‌آموزان به شرکت در المپیادهای علمی با تاکید بر سازة خودکارآمدی

محمدرضا حسنی؛ حیدر جانعلیزاده چوب بستی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 85-102

چکیده

پژوهش حاضر، به دنبال بررسی عوامل اجتماعی و روان‌شناختی مؤثر بر علاقه‌مندی دانش‌آموزان به شرکت در المپیادهای علمی با تاکید بر سازة خودکارآمدی بوده است. به‌منظور بررسی این رابطه، از نظریات اکسل، باندرا، ... بیشتر

بررسی شاخص‌های روانسنجی آزمون تشخیصی اوتیسم (GARS) (مرکز آموزش و توانبخشی کودکان اوتیسم اصفهان)

سید جعفر احمدی؛ طیبه صفری؛ منصوره همتیان؛ زهرا خلیلی

دوره 1، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 87-104

چکیده

این پژوهش با هدف اعتباریابی مقیاس تشخیصی اوتیسم گیلیام با نام اختصاری GARS بر روی کودکان و نوجوانان اوتیسم اصفهان انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کودکان و نوجوانان اوتیسم استان اصفهان ... بیشتر این پژوهش با هدف اعتباریابی مقیاس تشخیصی اوتیسم گیلیام با نام اختصاری GARS بر روی کودکان و نوجوانان اوتیسم اصفهان انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کودکان و نوجوانان اوتیسم استان اصفهان است که از این تعداد 100 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. گردآوری داده‌ها با استفاده از مقیاس گارز و کارز انجام شده است. روایی صوری و محتوایی مقیاس از سوی متخصصان و کارشناسان مرکز اوتیسم اصفهان تایید شد. برای برآورد روایی سازه از پرسشنامه کارز به طور همزمان استفاده شد که ضرایب همبستگی این دو پرسشنامه 0.80 به دست آمد. روایی تشخیصی آن با مقایسه با 100 کودک و نوجوان سالم از طریق آزمون تحلیل تمایز مشخص شد. نقطه برش آزمون «52» و حساسیت و ویژگی مقیاس به ترتیب «99%» و «100%» به دست آمد. پایایی این مقیاس نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 0.89 برآورد شد. یافته‌ها نشان داد که مقیاس تشخیصی اوتیسم گیلیام (گارز) ابزاری پایا برای تشخیص و غربال اوتیسم است. همچنین نتایج به دست آمده از این پژوهش با تحقیقات پیشین هماهنگ است و با توجه به روایی و پایایی مناسب این مقیاس، آن را می‌توان در محیط‌های پژوهشی و بالینی به کار برد. همچنین نتایج نشان داد که همبستگی معنی داری بین سن و نمره کلی اوتیسم وجود ندارد و تنها رفتار کلیشه‌ای با سن رابطه معنی داری دارد. همچنین نتایج نشان داد که آزمون گارز حساس به جنس نیست.

اثربخشی کیفیت زندگی ‌درمانی بر علایم اضطراب و افسردگی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه

زهرا امامی؛ محمدباقر کجباف

دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 89-102

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان اثربخشی کیفیت زندگی درمانی (QOLT) بر اضطراب و افسردگی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه است. روش پژوهش نیمه‌تجربی با گروه‌های آزمایش و گواه و پیگیری (45 روزه) بود. روش نمونه‌گیری، ... بیشتر

تأثیر گروه درمانی به شیوه شناختی بر میزان افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد و ایثارگر

شاپور فریدونی؛ فاطمه مقدسی بروجنی؛ مجید بحرینی بروجنی؛ ستاره موسوی؛ کبری سپهری

دوره 2، شماره 2 ، دی 1391، ، صفحه 91-104

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تأثیر گروه درمانی به شیوه شناختی بر افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان خانواده‌های شاهد و ایثارگر انجام شده است .این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش‌آزمون‌ پس‌آزمون با گروه ... بیشتر پژوهش حاضر با هدف تأثیر گروه درمانی به شیوه شناختی بر افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان خانواده‌های شاهد و ایثارگر انجام شده است .این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش‌آزمون‌ پس‌آزمون با گروه کنترل بوده که در سال تحصیلی 89-1388 بر روی 20 نفر از دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه آزاد گچساران انجام شده است. افراد به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی ساده به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. برای گروه آزمون 13 جلسه گروه درمانی شناختی اجرا گردید و در مورد گروه کنترل هیچ مداخله‌ای انجام نگرفت. ابزارهای پژوهش شامل: مصاحبه بالینی، پرسشنامه افسردگی بِک (فرم کوتاه) و نمره معدل دروس دانشگاهی آزمودنی‌ها بودند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS با آزمون تحلیل کواریانس دو راهه تجزیه و تحلیل شدند. طبق یافته‌های پژوهش، پس از آموزش گروه درمانی شناختی، در میزان افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان گروه آزمون (به ترتیب 80/8 و 01/14) نسبت به قبل از مداخله (به ترتیب برابر با 80/22 و 07/13) و نسبت به گروه کنترل (8/23 و94/12) تفاوت معناداری وجود داشت (001/0= P ) در واقع، تفاوت معناداری بین میانگین افسردگی گروه آزمایش و گروه کنترل وجود دارد. به عبارت دیگر، آموزش گروه درمانی به شیوه شناختی با توجه به میانگین افسردگی دانشجویان شاهد و ایثارگر گروه آزمایش نسبت به میانگین دانشجویان گروه گواه، موجب کاهش افسردگی گروه آزمایش شده است. (001/0 P< ). گروه درمانی بر میزان افسردگی دانشجویان پسر و دختر اثر متفاوتی نداشته است.

مدل ساختاری تأثیر ویژگی‌های شخصیتی بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی عدالت تعاملی و کانون کنترل کار در بین کارکنان

محمدعلی نادی؛ وجیهه اقانوری

دوره 7، شماره 1 ، مرداد 1396، ، صفحه 91-107

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی مدل ساختاری تأثیر ویژگیهای شخصیتی بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی عدالت تعاملی و کانون کنترل کار در بین کارکنان انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری آن همۀ کارکنان ... بیشتر

بررسی شاخص های روانسنجی مقیاس سرمایۀ شخصی کارآفرینی درونی (نسخۀ ایرانی)

مرضیه ملکیها

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 93-108

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.126673.1478

چکیده

خلق، تداوم و پیشبرد مسیر شغلی در دنیای امروز نیازمند مهارتهای متفاوت از قبل می باشد. فراسازۀ سرمایۀ شخصی کارآفرینی درونی از جمله مهارتهایی است که نه تنها برای کمک به فرد در مسیر شغلی اش مؤثر است بلکه در ... بیشتر

اثربخشی آموزش الگوی ارتباطی زوجین بر میزان علائم نقص توجه و بیش‌فعالی دانش‌آموزان

مختار ملک پور؛ ارغوان شریعت؛ امیر قمرانی

دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 95-106

چکیده

کمبود توجه و تمرکز/ اختلال بیش‌فعالی (ADHD) یکی از رایج‌ترین اختلالات شناخته شده‌ عصب روان‌شناختی دوران کودکی است که برای کودک، خانواده و جامعه مشکلاتی را به‌وجود می‌آورد. بنابراین، هدف این تحقیق‌ ... بیشتر

رابطۀ دلبستگی به والدین با قلدری نوجوانان در مدرسه؛ تحلیل نقش میانجی بهزیستی روان‌شناختی و دلبستگی به همسالان

مجید یوسفی افراشته؛ احمد حقی

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 103-116

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.130521.1570

چکیده

قلدری یکی از مهم‌ترین مشکلات سلامتی نوجوانان است. هدف این پژوهش، بررسی رابطۀ دلبستگی به والدین با قلدری نوجوانان در مدرسه با تحلیل نقش میانجی بهزیستی روان‌شناختی و دلبستگی به همسالان بود. جامعۀ آماری ... بیشتر

اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی کودک بر نشانه‌های اصلی و نارسایی کنش‌های اجرایی کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی

زینب عبداله زاده؛ علی مشهدی؛ ایمان الله بیگدلی؛ زهرا طبیبی

دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 107-124

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.129077.1546

چکیده

اختلال کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی با مشکلاتی ازجمله نارسایی در کنش‌های اجرایی همراه است. هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی کودک بر نشانه‌های اصلی و نارسایی کنش‌های اجرایی کودکان مبتلا به کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی ... بیشتر اختلال کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی با مشکلاتی ازجمله نارسایی در کنش‌های اجرایی همراه است. هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی کودک بر نشانه‌های اصلی و نارسایی کنش‌های اجرایی کودکان مبتلا به کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی بود. روش پژوهش در این مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون، پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ این پژوهش را تمام دختران 9 تا 12 سال مبتلا به کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی در شهرستان مشهد تشکیل دادند. در این پژوهش، 38 دختر دارای اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی به‌شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین مدارس عادی انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (19 نفر) و کنترل (19 نفر) جایگزین شدند. برای گردآوری داده‌ها از مقیاس درجه‌بندی SNAP (سوانسون و همکاران، 1980) و مقیاس نارسایی کنش‌های اجرایی (بارکلی، 2012) استفاده شد. برای گروه آزمایش درمان ذهن‌آگاهی کودک در هشت جلسه اجرا شد و گروه کنترل هیچ نوع مداخله‌ای را در حین اجرای پژوهش دریافت نکرد. نتایج نشان داد آموزش ذهن‌آگاهی کودک کاهش نمرات کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی و نارسایی کنش‌های اجرایی را در پس‌آزمون و پیگیری به‌همراه داشته است. براساس نتایج، آموزش ذهن‌آگاهی کودک برای کاهش علائم کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی و مشکل در کنش‌های اجرایی در کودکان مبتلا به کم‌توجهی‌ـ‌بیش‌فعالی پیشنهاد می‌شود.

نقش خستگی شناختی بر کمال‌گرایی، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و راهبردهای مقابله با استرس

ماهگل توکلی؛ مژگان ایرانمنش

دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 111-126

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر خستگی شناختی بر ویژگی‌هایی، همچون: کمال‌گرایی، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و راهبردهای مقابله با استرس در شرایط حل مسأله با توجه به جنسیت آزمودنی بوده است. جامعه آماری از ... بیشتر هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر خستگی شناختی بر ویژگی‌هایی، همچون: کمال‌گرایی، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و راهبردهای مقابله با استرس در شرایط حل مسأله با توجه به جنسیت آزمودنی بوده است. جامعه آماری از کلیه دانشجویان دختر و پسر در کلیه مقاطع تحصیلی و رشته‌های مختلف در دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 93-92 تشکیل شد. از بین دانشجویان دختر و پسر یک نمونه 80 نفری به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند؛ به این صورت که 20 پسر و 20 دختر در گروه آزمایش، و 20 پسر و 20 دختر در گروه کنترل قرار داده شدند و با استفاده از پرسشنامه مقابله با موقعیت تنش‌زا، پرسشنامه پذیرش و عمل، تکالیف تشخیصی و شناختی و مقیاس کمال‌گرایی آزمون شدند. در مرحله اول آزمودنی‌ها در گروه‌های آزمایش و کنترل با تکالیف تشخیصی روبه‌رو و سپس آزمون شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس دو راهه تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان‌دهنده اثر متقابل جنسیت و گروه تحت تأثیر خستگی شناختی بر اجتناب، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و راهبردهای هیجان‌مدار و اجتناب‌مدار بوده است. بیشترین میانگین نمره‌های اجتناب، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و راهبردهای هیجان‌مدار مربوط به دانشجویان دختر گروه کنترل (به ترتیب، 016/0p<، 027/0p<، 018/0p<) و برای زیرمقیاس اجتناب‌مدار مربوط به دانشجویان پسر گروه کنترل بوده است (024/0p<). در ارتباط با متغیر کمال‌گرایی تفاوت معناداری به‌دست نیامد (05/0p>). به‌طورکلی، دانشجویان دختر و پسر با دارا بودن ویژگی‌های انعطاف‌پذیری و استفاده از راهبردهای هیجان‌مدار و اجتناب‌مدار عملکرد متفاوتی در شرایط حل مسأله داشتند؛ به گونه‌ای که عملکرد افراد در شرایط مختلف حل مسأله با توجه به جنسیت، شخصیت (میزان کمال‌گرایی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی) در اتخاذ راهبردهای مقابله با استرس متفاوت است.

نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در ذهن آگاهی

محمد علی مظاهری؛ عباس ذبیح زاده؛ لیدا ملک زاده

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 103-114

چکیده

ذهن آگاهی به عنوان آگاهی پذیرا و عاری از قضاوت از آنچه در لحظه جاری در حال وقوع است، تعریف می‌گردد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی رابطه ذهن آگاهی و پنج عامل بزرگ شخصیت است.در یک مطالعه از نوع همبستگی 304 نفر ... بیشتر

پیش‌بینی کیفیت زندگی روانی براساس طرحواره نقص/ شرم با میانجی‌گری خصیصه هوش‌هیجانی و راهبردهای مقابله با استرس با استفاده از مدل‌سازی معادله ساختاری

سپیده دهقانی؛ زهرا ایزدی خواه؛ مریم السادات اخباری

دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 103-118

چکیده

طرحواره‌های ناسازگار اولیه، یکی از عوامل مختل‌کننده کیفیت زندگی افراد است، اما مکانیسم این آسیب‌پذیری به خوبی شناخته نشده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی خصیصه هوش هیجانی و راهبردهای مقابله با استرس ... بیشتر

تبیین راهبردهای مدیریت قلدری بر اساس خودکارآمدی معلمان: نقش میانجی‌گرایانه باورها و نگرش‌های معلمان درباره قلدری دانش‌آموزان

منصور بیرامی؛ فرشته گل پرور؛ میر محمود میرنسب

دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 107-120

چکیده

Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA بر اساس پیشینه موجود، عواملی نظیر: باورها و نگرش‌های معلمان درباره قلدری می‌توانند در تبیین و پیش‌بینی مدیریت قلدری از طریق خودکارآمدی ... بیشتر Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA بر اساس پیشینه موجود، عواملی نظیر: باورها و نگرش‌های معلمان درباره قلدری می‌توانند در تبیین و پیش‌بینی مدیریت قلدری از طریق خودکارآمدی ادراک شده معلمان نقش مهمی ایفا کنند. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد بررسی اثر خودکارآمدی ادراک شده معلمان در مدیریت قلدری با درنظرگرفتن نقش واسطه‌ای باورها و نگرش‌های معلمان درباره قلدری، با استفاده از تحلیل مسیر بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود که به شیوه تحلیل مسیر انجام گرفت. 207 نفر (70 نفر مرد و 137 نفر زن) از معلمان ابتدایی به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های خودکارآمدی معلمان، رفتار اجتماعی دانش‌آموزان و راهبردهای مدیریت رفتار کلاس استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که اثر مستقیم خودکارآمدی بر باورهای هنجاری (15/0) و اثر مستقیم باورهای هنجاری (29/0) و اجتنابی (19/0) بر راهبردهای مدیریت قلدری مثبت و معنی‌‌دار بود (05/0 p<)؛ ولی اثر مستقیم خودکارآمدی بر راهبردهای مدیریت قلدری (14/0-) معنی‌دار نبود. از سوی دیگر، خودکارآمدی ادراک شده معلمان با در نظر گرفتن نقش میانجی‌گرایانه باورها و نگرش‌های آنان، در مجموع 16 درصد از تغییرات راهبردهای مدیریت قلدری را تبیین کرد، بنابراین، مدل آزمون شده برازش خوبی با مدل نظری پژوهش داشت. با توجه به نتایج حاضر، لازم است به منظور طراحی موفقیت‌آمیز برنامه‌های ضدقلدری معلم محور، علاوه بر کارآمدی معلمان در مدیریت قلدری، باورها و نگرش‌های آنان نیز مدّنظر قرار گیرند. /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal" mso-tstyle-rowband-size:0 mso-tstyle-colband-size:0 mso-style-noshow:yes mso-style-priority:99 mso-style-qformat:yes mso-style-parent:"" mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt mso-para-margin:0cm mso-para-margin-bottom:.0001pt mso-pagination:widow-orphan font-size:11.0pt font-family:"Calibri","sans-serif" mso-ascii-font-family:Calibri mso-ascii-theme-font:minor-latin mso-fareast-font-family:"Times New Roman" mso-fareast-theme-font:minor-fareast mso-hansi-font-family:Calibri mso-hansi-theme-font:minor-latin mso-bidi-font-family:Arial mso-bidi-theme-font:minor-bidi} بر اساس پیشینه موجود، عواملی نظیر: باورها و نگرش‌های معلمان درباره قلدری می‌توانند در تبیین و پیش‌بینی مدیریت قلدری از طریق خودکارآمدی ادراک شده معلمان نقش مهمی ایفا کنند. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد بررسی اثر خودکارآمدی ادراک شده معلمان در مدیریت قلدری با درنظرگرفتن نقش واسطه‌ای باورها و نگرش‌های معلمان درباره قلدری، با استفاده از تحلیل مسیر بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود که به شیوه تحلیل مسیر انجام گرفت. 207 نفر (70 نفر مرد و 137 نفر زن) از معلمان ابتدایی به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های خودکارآمدی معلمان، رفتار اجتماعی دانش‌آموزان و راهبردهای مدیریت رفتار کلاس استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که اثر مستقیم خودکارآمدی بر باورهای هنجاری (15/0) و اثر مستقیم باورهای هنجاری (29/0) و اجتنابی (19/0) بر راهبردهای مدیریت قلدری مثبت و معنی‌‌دار بود (05/0 p

تشخیص قصد رفتار با پیش فرض بی گناهی: زیربنای روان شناختی اصل حقوقی برائت

ابراهیم احمدی

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 109-122

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.124631.1438

چکیده

هنگامی که یک رفتار به دو پیامد می انجامد که یکی از آنها خوب و دیگری بد است، از کجا می فهمیم که کدام پیامد، عمدی و کدام غیرعمدی بوده است؟ با هدف شناسایی سازوکار تشخیص قصد رفتار و در یک طرح آزمایشی، 132 کودک ... بیشتر هنگامی که یک رفتار به دو پیامد می انجامد که یکی از آنها خوب و دیگری بد است، از کجا می فهمیم که کدام پیامد، عمدی و کدام غیرعمدی بوده است؟ با هدف شناسایی سازوکار تشخیص قصد رفتار و در یک طرح آزمایشی، 132 کودک (61 دختر) با میانگین سنّی 55 ماه از چهار پیش دبستان منطقۀ دو تهران با روش در دسترس گزینش و با روش تصادفی به سه گروه بی قصد (که چیزی دربارۀ قصد شخصیت داستان به آنها گفته نشد)، قصد خوب (که به آنها گفته شد قصد شخصیت داستان خوب بوده است)، و قصد بد (که به آنها گفته شد قصد شخصیت داستان بد بوده است) گمارده شدند. ابزار پژوهش، شکلی کودکانه از داستان واگن برقی بود که در آن شخصیت داستان رفتاری انجام می داد که یک پیامد خوب و یک پیامد بد داشت و آزمودنی ها باید قضاوت می کردند که: 1) آیا پیامد بد، عمدی بود؟ 2) آیا شخصیت داستان وظیفه داشت آن رفتار را انجام دهد؟ 3) آیا رفتار شخصیت داستان درست بود؟ آزمون های مجذور کای و تحلیل واریانس نشان دادند که در هر سه نوع قضاوت اخلاقی، دو گروه بی قصد و قصد خوب با هم تفاوتی نداشتند اما تفاوت دو گروه بی قصد و قصد بد معنی دار بود. این یافته ها نشان می دهند که آزمودنی ها برای تشخیص قصد رفتار از پیش فرض بی گناهی یا همان اصل برائت سود جسته اند، یعنی پیامد خوب رفتار را عمدی و پیامد بد آن را غیرعمدی دیده اند.

کارکرد ردیابی چشمی در تشخیص زودرس نقص خفیف شناختی (MCI)

اشکبوس اکبری؛ ماه‌گل توکلی؛ امیرحسن منجمی

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 117-128

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.129220.1549

چکیده

تشخیص زودهنگام دمانس در سالمندان همواره دشوار بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی حرکات چشم سالمندان به‌منظور سنجش توانایی این ابزار در تشخیص زودرس نقص خفیف شناختی به‌عنوان مرحلۀ پیش‌درآمد دمانس است. بدین‌منظور، ... بیشتر

روابط ساختاری ابعاد سرشت با اختلال وسواسی‌اجباری: با واسطه‌گری حساسیت انزجاری

سعید اسدنیا؛ مجیدمحمود علیلو؛ منصور بیرامی؛ عباس بخشی پور رودسری

دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 125-144

https://doi.org/10.22108/cbs.2022.130484.1567

چکیده

هدف از مطالعۀ پیش رو، بررسی روابط ساختاری ابعاد سرشت، حساسیت انزجاری و اختلال وسواسی‌اجباری با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری است. فرض بر این است که ابعاد سرشت و حساسیت انزجاری در تعامل با ... بیشتر هدف از مطالعۀ پیش رو، بررسی روابط ساختاری ابعاد سرشت، حساسیت انزجاری و اختلال وسواسی‌اجباری با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری است. فرض بر این است که ابعاد سرشت و حساسیت انزجاری در تعامل با یکدیگر به اختلال وسواسی‌اجباری منجر می‌شوند. با وجود اهمیت این مدل، پژوهش‌های کافی برای ارزیابی تجربی آن انجام نشده است. طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است. برای این منظور، 377 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های سرشت و منش کلونینجر، مقیاس حساسیت انزجاری و پرسشنامۀ بازنگری‌شدۀ وسواسی‌اجباری که در اختیار آنها گذاشته شده بود، پاسخ دادند. تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام شد. همچنین، برای طبقه‌بندی، پردازش و تحلیل داده‌ها و بررسی فرضیه‌های پژوهش از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد. ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص‌های برازندگی نشان داد مدل فرضی، با مدل اندازه‌گیری برازش دارد (0/96=CFI، 91/0= , NFI 7 0/0=RMSEA). نتایج پژوهش نشان داد ابعاد سرشت با واسطه‌گری حساسیت انزجاری با اختلال وسواسی‌اجباری در سطح 05/0P< رابطۀ معناداری دارد. یافته‌های این پژوهش در کنار حمایت از مدل فرضی برای اختلال وسواسی‌اجباری، الگوی مناسبی برای سبب‌شناسی این اختلال ارائه می‌دهد. بر این اساس، ابعاد سرشت و به‌ویژه آسیب پرهیزی با واسطه‌گری حساسیت انزجاری، به افزایش نشانه‌های اختلال وسواسی‌اجباری منجر می‌شود.

مقایسه اثربخشی مداخله متمرکز بر تروما و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر توانایی و مشکلات رفتاری دختران شاهد و ایثارگر

مریم اسماعیلی

دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 127-142

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، مقایسه اثربخشی مداخله متمرکز بر تروما و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر توانایی و مشکلات نوجوانان فرزندان نوجوان دختر (16-13 سال) شاهد و ایثارگر بود. 39 نفر از فرزندان جانبازان ... بیشتر هدف اصلی این پژوهش، مقایسه اثربخشی مداخله متمرکز بر تروما و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر توانایی و مشکلات نوجوانان فرزندان نوجوان دختر (16-13 سال) شاهد و ایثارگر بود. 39 نفر از فرزندان جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند و در سه گروه 13 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) به صورت تصادفی قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه توانایی‌ها و مشکلات (SDQ گودمن، 2000) و پرسشنامه جمعیت‌شناختی بود. پس از اعمال مداخله پس آزمون و چهار ماه بعد پیگیری اجرا شد. نتایج حاکی از آن بود که تفاوت معنی‌داری در نمره کل (نمره کل توانایی و نمره کل مشکلات رفتاری ـ هیجانی) بین گروه‌های آزمایش متمرکز بر تروما و آموزش مهارت‌های اجتماعی در مقایسه با گروه گواه وجود داشت (F=4.29,P≤0.001). در زیر مقیاس‌های مشکلات بیش‌فعالی (M=3.15) و مشکلات سلوک (M=3.23)، اثربخشی مداخله متمرکز بر تروما از آموزش مهارت‌های اجتماعی مؤثرتر بود. در مرحله پیگیری، و در زمینه توانایی نوع‌دوستی، آموزش مهارت اجتماعی (M=9.53) بر مداخله متمرکز بر تروما (M=9.38) برتری داشت (01/0 >P ،F=6.98).در مجموع، این تحقیق استفاده از مداخله متمرکز بر تروما و مداخله آموزشی مهارت‌های اجتماعی را در جهت افزایش توانایی‌ها و کاهش مشکلات رفتاری در فرزندان شاهد و ایثارگر پیشنهاد می‌کند.

بررسی رابطه تصویر سازمان، تصویر نام تجاری، کیفیت خدمات و رضایت مشتریان با وفاداری مشتریان صنعت بانکداری

لیلا برهانی؛ ابوالقاسم نوری؛ حسین مولوی؛ حسین سماواتیان

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 115-130

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه تصویر سازمان و نام تجاری، کیفیت خدمات و رضایت با وفاداری مشتریان صنعت بانکداری شهرستان میبد در استان یزد بود. جامعه آماری پژوهش شامل مشتریان بانک‌های شهرستان میبد در بهمن ... بیشتر

اثر بخشی گروه درمانی وجودی بر بهبود سلامت روان دانشجویان

جواد خدادادی؛ احمد اعتمادی؛ عزالدین علوی کاموسی

دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 119-130

چکیده

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی روان‌درمانی وجودی به شیوه گروهی بر افزایش سلامت روان دانشجویان صورت گرفت. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش متشکل ... بیشتر پژوهش حاضر با هدف اثربخشی روان‌درمانی وجودی به شیوه گروهی بر افزایش سلامت روان دانشجویان صورت گرفت. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش متشکل از تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تربیت معلم تهران بود که از بین آن‌ها 20 نفر به‌طور داوطلبانه انتخاب و به شیوه تصادفی در گروه آزمایش (10 نفر) و گروه کنترل (10 نفر) جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ28) استفاده گردید. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای در فرایند گروه درمانی وجودی شرکت کرد، در حالی‌که گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که درمان وجودی به شیوه گروهی در افزایش سلامت روان دانشجویان مؤثر است (05/0P<). پس از کنترل اثر پیش‌آزمون، تاثیر درمان وجودی به شیوه گروهی بر علایم جسمانی بررسی و فرضیه اول پژوهش تایید شد (012/0 ,p<324/7= F1,18). در مرحله بعد اثربخشی درمان وجودی به شیوه گروهی بر کاهش اضطراب و بی‌خوابی دانشجویان بررسی و فرضیه فرعی دوم پژوهش تایید شد (01/0,p<18/13= F1,18). سپس اثربخشی درمان وجودی بر بهبود عملکرد اجتماعی دانشجویان بررسی و فرضیه فرعی سوم پژوهش هم تایید شد (001/0 ,p<322/19= F1,18). و در نهایت، تاثیر درمان وجودی به شیوه گروهی بر فرضیه فرعی چهارم، کاهش افسردگی دانشجویان بررسی شد و نتایج این فرضیه را تأیید کرد (05/0 ,p<14/11=F1,18). لذا، استفاده از این روش گروه‌ درمانی برای ارتقای سلامت روانی دانشجویان موثر توصیه می‌گردد.

اثربخشی سبک مدیریت دموکراسی قانون‌مدار کلاس درس بر میزان عزت‌نفس دانش‌آموزان پسر

حشمت اله نظری؛ سجاد امینی منش؛ عبداله پارسا؛ سعید شیخی

دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 121-132

چکیده

با به‌کارگیری سبک‌های مدیریت کلاس می‌توان رفتارهای مخرب و مزاحم را اصلاح نمود و با ایجاد محیطی آرام و بدون تنش و درگیری، شرکت دانش‌آموزان را در فعالیت‌های یادگیری افزایش داد. افزون بر این، به‌کارگیری ... بیشتر با به‌کارگیری سبک‌های مدیریت کلاس می‌توان رفتارهای مخرب و مزاحم را اصلاح نمود و با ایجاد محیطی آرام و بدون تنش و درگیری، شرکت دانش‌آموزان را در فعالیت‌های یادگیری افزایش داد. افزون بر این، به‌کارگیری سبک‌های مدیریت کلاس درس، میزان عزت‌نفس دانش‌آموزان را، که زندگی آن‌ها را در تمامی ابعاد تحت تأثیر قرار می‌دهد، افزایش می‌دهد. با نظر به این مهم، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی سبک مدیریت دموکراسی قانون‌مدار کلاس درس بر میزان عزت‌نفس دانش‌آموزان پسر پایه‌ سوم متوسطه انجام شد. جامعه آماری در این پژوهش آزمایشی، دانش‌آموزان پسر سال سوم متوسطه شهر آبدانان در سال تحصیلی 92-91 بودند و نمونه مورد مطالعه 38 نفر بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه‌ عزت‌نفس کوپر اسمیث بود. داده‌های به دست آمده با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد. طرح پژوهش از نوع آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گرو‌ه‌های آزمایشی و گواه، مداخله آزمایشی (سبک مدیریت دموکراسی قانون‌مدار) بر روی گروه آزمایش به مدت هفت جلسه 90 دقیقه‌ای و دوبار در هفته اجرا شد. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس‌آزمون گرفته شد. نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که به‌کارگیری سبک مدیریت دموکراسی قانون‌مدار در کلاس درس بر افزایش میزان عزت‌نفس (شامل خرده مقیاس عمومی، خانوادگی، اجتماعی، و شغلی ـ تحصیلی) دانش‌آموزان پسر در مرحله پس‌آزمون (001/0>p) مؤثر بوده است.

ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامۀ ذهنیسازی: یک ابزار خودگزارشی برای ارزیابی ظرفیت ذهنیسازی

سید سینا صفری موسوی؛ مسعود صادقی؛ محمدعلی سپهوندی

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 123-134

https://doi.org/10.22108/cbs.2021.127401.1492

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی ویژگیهای روان‌سنجی پرسشنامۀ ذهنیسازی دیمیتریویچ و همکاران (2017) در جمعیت ایرانی بود. پژوهش حاضر کمّی و از نوع غیرآزمایشی بود. نمونۀ پژوهش حاضر را 333 نفر از دانشجویان دانشگاه ... بیشتر هدف از پژوهش حاضر، بررسی ویژگیهای روان‌سنجی پرسشنامۀ ذهنیسازی دیمیتریویچ و همکاران (2017) در جمعیت ایرانی بود. پژوهش حاضر کمّی و از نوع غیرآزمایشی بود. نمونۀ پژوهش حاضر را 333 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر الشتر تشکیل میدادند که به‌روش نمونه‌گیری دردَسترس از رشتههای مختلف انتخاب شدند و به پرسشنامههای ذهنیسازی، سبک دلبستگی، شناخت اجتماعی و ذهنآگاهی پاسخ دادند. برای تحلیل دادهها از آلفای کرونباخ، روایی واگرا و همگرا و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. آلفای کرونباخ برای نمرۀ کل و سه مؤلفۀ آن بین 73/0 تا 86/0 بود که نشان‌دهندۀ پایایی مطلوب این پرسشنامه است. یافتههای تحلیل عاملی تأییدی نشان داد این مقیاس در جامعۀ ایرانی دارای سه مؤلفه است و شاخصهای برازش مدل و بارهای عاملی از میزان مطلوبی برخوردار بودند. ذهنیسازی و مؤلفههای آن با ذهنآگاهی، سبک دلبستگی ایمن و شناخت اجتماعیْ همبستگی مثبت دارند که حاکی از روایی همگرای مطلوب این پرسش‌نامه است و با سبک دلبستگی اجتنابی و اضطرابی رابطۀ منفی داشتند که بیانگر روایی واگرای مطلوب این پرسشنامه است. به‌طورکلی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ ذهنیسازی از ویژگیهای روان‌سنجی مناسبی برای کاربرد در پژوهشهای روانشناختی در جامعۀ ایرانی برخوردار است.

دوره 12 (1401)

دوره 11 (1400)

دوره 10 (1399)

دوره 9 (1398)

دوره 8 (1397)

دوره 7 (1396)

دوره 6 (1395)

دوره 5 (1394)

دوره 4 (1393)

دوره 3 (1392)

دوره 2 (1391)

دوره 1 (1390)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده