مهدی مولایی یساولی؛ پرویز فداکار گبلو؛ سحر خانجانی وشکی؛ سلیمان احمد بوکانی
چکیده
هدف این پژوهش هنجاریابی و اعتبارسنجی مقیاس نااُمیدی بین‌فردی در جامعۀ ایرانی بود که میزان نااُمیدی بین‌فردی را در زندگی نوجوانان بررسی می‌کند. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعۀ این پژوهش ...
بیشتر
هدف این پژوهش هنجاریابی و اعتبارسنجی مقیاس نااُمیدی بین‌فردی در جامعۀ ایرانی بود که میزان نااُمیدی بین‌فردی را در زندگی نوجوانان بررسی می‌کند. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعۀ این پژوهش کلیۀ دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دورۀ دوم شهر کرج در سال تحصیلی 99-1398 بودند که از بین آنها 504 دانش‌آموز به‌عنوان گروه نمونۀ موردمطالعه به‌شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری داده‌ها پس از ترجمه و آماده‌سازی مقیاس نااُمیدی بین‌فردی، این ابزار به‌همراه پرسشنامه‌های رفتار خودکشی (SBQ) و نااُمیدی بک (HBQ) برای روایی همگرا و سرسختی روان‌شناختی (AHI) و پرسشنامۀ نیازهای بین‌فردی (INQ) برای روایی واگرا در اختیار نمونۀ پژوهشی قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از دو رویکرد کلاسیک و نظریۀ پرسش‌ــ‌پاسخ و از نرم‌افزارهای آماری Spss نسخۀ 26 و نرم‌افزار R نسخۀ 4.0.2 استفاده شد. نتایج بررسی روایی سازۀ ابزار با روش تحلیل عاملی تأییدی )نظریۀ کلاسیک( و مدل‌های تک‌بعدی )نظریۀ پرسش‌ـ‌پاسخ(، مدل تک‌عاملی مقیاس نااُمیدی بین‌فردی را تأیید کرد. همچنین، روایی همگرا و واگرای ابزار نیز تأیید شد. اعتبار مقیاس نیز با روش آلفای کرونباخ (مقادیر آلفای بالای70/0 برای هر سه عامل و نمرۀ کل) و روش بازآزمایی (همبستگی درون طبقه‌ای بالا بین دو مرحلۀ اندازه‌گیری) در رویکرد کلاسیک آزمون تأیید شد. براساس نظریۀ پرسش‌ـ‌پاسخ نیز اعتبار داده‌ها با استفاده از تابع آگاهی و خطای اندازه‌گیری بررسی شد و تابع آگاهی مقیاس نشان داد هر سه عامل در محدودۀ سطح صفت بین 2- تا 3، بیشترین آگاهی‌دهندگی و کمترین خطای اندازه‌گیری را داشتند. مقیاس نااُمیدی بین‌فردی از پایایی و روایی مطلوبی در جامعۀ ایرانی برخوردار است و می‌توان از آن به‌عنوان یک ابزار علمی معتبر برای ارزیابی نااُمیدی بین‌فردی نوجوانان استفاده کرد. همچنین، این ابزار می‌تواند در جامعۀ نوجوانان ایرانی به‌عنوان ابزاری مفید و معتبر در حوزۀ خدمات مشاوره‌ای و روان‌شناختی استفاده شود.
